Page 9 - Microsoft Word - Extracto de la Septima Partioda de Alfonso

Basic HTML Version

Página 9 de 11 
preso que se fuere, fuere ome vil, o era pariente, o cercano de aquel que lo dexa yr,
estonce el carcelero deue ser tollido del officio, e castigado de feridas, segun diximos de
suso. Mas si tal ome non fuesse, deue auer pena segun aluedrio del Juez. La quinta
manera es, quando el preso se mata el mismo estando en la prision, o despeñandose, o
firiendose, o degollandose; e en tal caso como este non deue el que guardaua el preso
fincar sin pena, porque si fuesse guardado acuciosamente, non se podria assi matar. E
porende deue ser tirado del officio, e castigado de feridas, assi como sobredicho es. E si
por auentura, el guardador matasse al preso que tuuiesse en guarda, o le diesse a
sabiendas breuaje, o otra cosa con que se matasse el mismo, el que esto fiziesse, deue
morir porende. Mas si el preso se muriesse por ocasion, o por enfermedad, estonce los
que lo guardan non deuen auer pena ninguna; pero ante que lo saquen de la carcel,
deuenlo fazer saber al Rey, o al Juez que lo fizo prender; porque non pueda y ser fecho
engaño.
Lex XII.-
Si culpa lata vel dolo custodis fugiat captus a carcere, punitur eadem poena custos,
qua puniendus erat captus; si autem negligentia custodis sine dolo, officio privatur, et
corporaliter citra membri laesionem castigabitur; si vero casu fugiat, probato casu non
punietur : sed si pietate eum fugere permittat, si captus erat vilis, vel custodis propinquus
consanguineus, punitur sicut de negligentia; si alias, arbitrio judicis punietur : idem si captus
se praecipitet, vel se occidat : sed si custos eum occidit, aut cum quo se occidat det, capite
punitur; si vero occasione aut infirmitate decedat non punitur; sed antequam a carcere
educatur, notificetur judici ne fraus fiat. Hoc dicit.
Ley XIII
Que pena deuen auer los presos, que quebrantan la carcel, o la prision en que
estan.
Acordandose todos los presos que yoguiessen en vna carcel, o en vna prision, de
quebrantar aquel lugar do los guardassen, e se fuessen todos, o la mayor parte dellos, sin
sabiduria de los guardadores; si despues desso fueren todos presos, o alguno dellos,
tambien deuen los Judgadores justiciar aquellos que despues desso prendieren, como si
les fuesse prouado el yerro sobre que los tenian presos. Ca semeja que se dan por
fechores de los yeros de que eran acusados, porque ante que los judguen, se acuerdan
assi en vno a fuyr. Mas si por auentura non fuyessen todos, mas algunos dellos e despues
fueren presos otra vez, deuenlos meter en mas fuertes prisiones; e aun demas desto,
deuenles el Judgador dar alguna pena porende, segun su aluedrio.
Lex XIII.-
Si capti deliberate fugerunt, omnes aut major pars, custodibus ignorantibus,
postea capti, ut convicti judicantur; praesumitur enim delicti reus, qui praedicto modo
fugerit; sed si aliqui eorum fugerint, postea capti, strictioribus vinculis adstringantur, et
aliqua poena arbitraria eis infligatur. Hoc dicit.